Καλλιέργεια εκκλησιαστικού βιώματος

Το σχολείο εκ του ιδρυτικού καταστατικού του, παράλληλα με την εκπαίδευση στη γνώση και την επιστήμη στοχεύει στην αγωγή των παιδιών σε θεμελιώδεις θρησκευτικές και ηθικές αξίες.

Η συνειδητή συμμετοχή στην πρωινή προσευχή και τον μηνιαίο Εκκλησιασμό καθώς και η ανάδειξη εθνικών επετείων και θρησκευτικών εορτών συμβάλλει καθοριστικά στην καλλιέργεια υγιούς θρησκευτικού βιώματος και ουσιαστικού ερείσματος ζωής των μαθητών μας.

Το λιβάνι

«ΚΑΤΕΥΘΥΝΘΗΤΩ Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΜΟΥ ΩΣ ΘΥΜΙΑΜΑ ΕΝΩΠΙΟΝ ΣΟΥ» (Ψάλμ. 140, 2).

«Το λιβάνι» ή όπως διαφορετικά λέγεται «το θυμίαμα», είναι το λεγόμενο δάκρυ που βγαίνει με φυσικό τρόπο ή με τομή από το δέντρο «λίβανος», εξ’ ου και λιβάνι. Το γνωστό σε μας ΘΥΜΙΑΜΑ είναι ένα μείγμα από το δάκρυ αυτού του δέντρου με άλλα αρωματικά έλαια που πλάθονται σαν ζύμη και στη συνέχεια τεμαχίζονται σε μικρά-μικρά κομμάτια.

Η συνείδηση της Εκκλησίας ότι ο ευώδης καπνός του θυμιάματος συμβολίζει τις αγίες προσευχές αποτυπώνεται επιγραμματικά στην Αποκάλυψη του Ιωάννη που λέγει ότι: «Ανέβη ο καπνός των θυμιαμάτων ταις προσευχαίς των αγίων…» (Αποκάλυψις 8, 4)

Γι΄ αυτό και η ευλαβής αυτή προσφορά πρέπει να γίνεται από καρδιές γεμάτες ταπείνωση, μετάνοια και αγάπη για το Θεό.

Παρασκευή Πρόσφορου

Το πρόσφορο και ο οίνος απαιτούνται για να τελεσθεί η Θεία Λειτουργία. Η παρασκευή τους προϋποθέτει υψηλή επιμέλεια αρχικά στην πρώτη ύλη στο σιτάρι και στο σταφύλι καθώς και στην κατασκευή.

Θα προτείνουμε ένα παραδοσιακό τρόπο παρασκευής του πρόσφορου, διότι πιστεύουμε ότι η παρασκευή του επιβάλλεται να μείνει στα χέρια των πιστών και να μεταλαμπαδευτεί η ωραία αυτή ”τέχνη” στα χέρια των νεωτέρων γενεών.

ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ – ΥΛΙΚΑ

Εκτός από την καθαρότητα του σώματος αλλά και της ψυχής απαιτούνται:

  • 3/4 κιλού αλεύρι σίτου σκληρό ή και μαλακό ανάμικτο.
  • Ένα κουταλάκι του γλυκού κοφτό με αλάτι.
  • Προζύμι ξινό. Είναι καλό να αποφεύγουμε τη μαγιά μπύρας.
  • Τρία περίπου φλιτζάνια του τσαγιού νερό χλιαρό.
  • Ειδικά για τον σκοπό αυτό, σκεύη (λεκάνη, ταψάκι κ.α.)

ΕΚΤΕΛΕΣΗ

Πριν αρχίσουμε θυμιάζουμε τα υλικά σταυροειδώς τρεις φορές λέγοντας: Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος και στη συνέχεια διαβάζουμε τους Χαιρετισμούς στη Παναγία έχοντας αναμμένο ένα καθαρό κεράκι.

Αρχίζουμε την εκτέλεση βάζοντας σε μια λεκάνη το αλεύρι. Μέσα σε λίγο ζεστό νερό λιώνουμε το προζύμι ή την μαγιά ρίχνοντας και το αλάτι.

Στη συνέχεια τα ρίχνουμε μέσα στη λεκάνη με το αλεύρι και ζυμώνουμε με δύναμη και γρήγορα για περίπου μισή ώρα προσέχοντας η ζύμη να είναι σφιχτή προσθέτοντας το ανάλογο χλιαρό νερό.

Όταν η ζύμη γίνει εντελώς λεία και ελαφριά σαν την επιφάνεια που έχει το μάρμαρο τις δίνουμε στρογγυλό σχήμα και την βάζουμε σε κερωμένο ή σε ελαφρά λαδωμένο ταψί. Σκεπάζουμε το πρόσφορο με καθαρή, ειδικά για το σκοπό αυτό, πετσέτα και το βάζουμε σε ζεστό μέρος για 5 λεπτά. Μετά το ξεσκεπάζουμε και λέγοντας την ευχή:

Δι ευχών των Αγίων Πατέρων ημών, Κύριε Ιησού Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς Αμήν”, τοποθετούμε στο κέντρο με δύναμη την ειδική σφραγίδα για να ανατυπωθούν καλά τα ανάγλυφα σύμβολα της σφραγίδας και κυρίως τα γράμματα: ΙΣ ΧΡ ΝΙ ΚΑ (=Ιησούς Χριστός Νικά), ΜΘ (=ΜΗΤΗΡ ΘΕΟΥ), καθώς και τα εννέα τάγματα των Αγίων Αγγέλων

Για να είμαστε απολύτως σίγουροι ότι δεν θα μας κωλύσει στη ζύμη πασπαλίζουμε την σφραγίδα με λίγο αλεύρι την τινάζουμε και την τοποθετούμε όπως προαναφέραμε. Εδώ τελειώσαμε. Ξανασκεπάζουμε το πρόσφορο με την καθαρή πετσέτα και μία καθαρή κουβέρτα και το τοποθετούμε και πάλι σε ζεστό χώρο περίπου 1 ώρα έως ότου φουσκώσει.

Το ψήνουμε γύρω στους 200 βαθμούς για μία περίπου ώρα.

Καλή επιτυχία!

Αυτή όλη η ευλάβεια απαιτείται, διότι το πρόσφορο συμβολίζει την Παναγία μας. Όπως απ’ Αυτήν γεννήθηκε ο Χριστός μας, και συγκεκριμένα από την ευλογημένη κοιλιά της, έτσι και από το πρόσφορο εξάγεται το κεντρικό κομμάτι του, το οποίο θα γίνει Σώμα Χριστού. Επομένως, εκείνοι που προσφέρουν πρόσφορο στο Ναό, συμβολίζουν τους Θεοπάτορες, Ιωακείμ και Άννα, οι οποίοι προσέφεραν το παιδί τους, την Παναγία μας, στο Ναό, ώστε να ετοιμαστεί για τη μεγάλη και κοσμοσωτήρια αποστολή της.

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΦΟΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΠΡΟΣΚΟΜΙΔΗΣ

Το Πρόσφορο είναι το “ψωμί” που προσφέρουμε στον Ναό, για να τελεσθεί η Θεία Ευχαριστία. Μαζί με το κρασί, ως Τίμια Δώρα (άρτος και οίνος), προτού μεταφερθούν με τη Μεγάλη Είσοδο στην Αγία Τράπεζα, τοποθετούνται στην Πρόθεση (κόγχη αριστερά της αγίας Τραπέζης), όπου με την τελετή της Προσκομιδής θα προετοιμασθούν για τη Θεία Λειτουργία.

Η Αγία Πρόθεση γενικότερα συμβολίζει τη φάτνη, το σπήλαιο της Βηθλεέμ όπου καταδέχθηκε να σαρκωθεί και ν’ ανακλιθεί ο Σωτήρας μας. Άλλωστε η εβραϊκή λέξη Βηθλεέμ σημαίνει «Οίκος του Άρτου».

Κατά την ώρα της Προσκομιδής θα τοποθετηθούν τελετουργικά τμήματα του Προσφόρου στο Δισκάριο και λίγο κρασί στο Άγιο Ποτήριο.

Το στρογγυλό σχέδιο του Προσφόρου συμβολίζει την κοιλιά της Παρθένου Μαρίας, απ’ όπου προήλθε (γεννήθηκε) ο μονογενής Υιός της.

  1. Πάνω στο Πρόσφορο υπάρχει ανάγλυφο σχέδιο, που σχηματίζεται από σφραγίδα. Από το κέντρο του Προσφόρου βγαίνει ο Αμνός, δηλ. το κεντρικό τετράγωνο του σχεδίου με τα Ελληνικά γράμματα: ΙΣ ΧΣ ΝΙ ΚΑ ή με τα Βυζαντινά γράμματα IC XC NI KA (ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΝΙΚΑ).
  1. Το σχέδιο του Προσφόρου περιέχει επίσης την τριγωνική μερίδα της Παναγίας που τοποθετείται στο αριστερό μέρος του Αμνού στο Δισκάριο.
  1. Από τα εννέα τριγωνάκια, που βρίσκονται στο δεξιό μέρος του προσφόρου, εξάγονται οι μερίδες των αγγέλων και όλων των αγίων και τοποθετούνται αριστερά του Αμνού.
  1. Ο Ιερέας εξάγει ακόμα τις μερίδες (μικρά ψιχουλάκια) των ζώντων και των κεκοιμημένων, τα ονόματα των οποίων ο ίδιος θυμάται ή είναι γραμμένα σε χαρτάκια από τους πιστούς.

Δεν επιτρέπεται να γράψουμε ονόματα αιρετικών, απίστων, αβαπτίστων γιατί ενώνονται με το Σώμα του Χριστού και μόνο οι ορθόδοξοι βαπτισμένοι μπορούν να κοινωνήσουν. Αυτά τα ονόματα τα οποία δεν είναι δυνατό να μνημονευθούν κατά τη Θεία Λειτουργία μπορούμε να προσευχηθούμε εμείς προσωπικά ή να τα δώσουμε σε Παρακλήσεις ή σε μοναχούς.

  1. Το υπόλοιπο πρόσφορο κόβεται σε μικρά κομμάτια. Αυτά τα κομμάτια ονομάζονται “αντίδωρο”. Όπως και η λέξη φανερώνει, το αντίδωρο το παίρνουν όσοι πιστοί δεν κοινωνήσουν των αχράντων μυστηρίων, ως μία ευλογία, δηλαδή αντί του μεγάλου Δώρου που είναι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Ο σκοπός του πιστού, μέσα στη Θεία Λειτουργία, είναι να πάρει το Δώρο και όχι το αντί-Δωρο. Μόνο όποιοι έχουν κάποιους λόγους, τους οποίους έχουν εξομολογηθεί στον πνευματικό του πατέρα και δεν επιτρέπεται να πάρουν το Δώρο, παίρνουν το αντί-Δωρο.