ΜΙΚΡΑΣΙΑ: Η καρδιά του ελληνισμού!

Αφιέρωμα του σχολείου μας στον Ελληνισμό της Μικράς Ασίας με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από τη μικρασιατική καταστροφή.

Η Μικρά Ασία, η… «πατρίδα των αιμάτων και των δραμάτων», όπως την χαρακτήρισε ο μεγάλος Κωστής Παλαμάς, η γη, την οποία πολλοί θέλησαν, πολλοί τραγούδησαν και πολλοί δάκρυσαν με την ιστορία της…

Ανέκαθεν πατρίδα των Ελλήνων, παρά τις αδιάκοπες προσπάθειες για ξεριζωμό και πλήρη αφανισμό τους, «στέκει» ακόμα εκεί, μαρτυρώντας την ιστορία της.

Πολλοί νομίζουν σήμερα ότι οι Έλληνες κατοίκησαν μόνο τα παράλια της Μ. Ασίας, άποψη που «ακυρώνεται» από τους χάρτες τόσο των αρχαίων χρόνων όσο και των βυζαντινών. Περίπου 20.000.000 Έλληνες υπήρχαν σε όλο το εύρος της Μ. Ασίας και έγιναν περισσότεροι κατά την βυζαντινή περίοδο.

Παρά τους ανηλεείς διωγμούς, μεγάλο ποσοστό κρυπτοχριστιανών εξακολουθεί να ζει μέχρι σήμερα στην Μ. Ασία.

Η προαιώνια, η µυθική τάξη των πραγµάτων αντιστράφηκε το 1922. Όχι τόσο γιατί µια ελληνική στρατιά επέστρεφε από τη Μικρά Ασία νικηµένη και ταπεινωµένη, αλλά γιατί πίσω της ξερίζωνε τους εκεί εγκατεστηµένους από την αρχαιότητα συµπαγείς ελληνικούς πληθυσµούς, πράγµα που δεν είχε συµβεί ούτε µε την τουρκική παρουσία εκεί από τον 11ο κιόλας αιώνα, ούτε µε την άλωση της Κωνσταντινούπολης, ούτε και µε αυτή την οθωµανική αυτοκρατορία των πέντε αιώνων.

Ο ερχομός των προσφύγων στην Ελλάδα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και η ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ήταν για την Ελληνική κοινωνία γεγονότα τραυματικά και χωρίς προηγούμενο. 1,5 εκατομμύριο Έλληνες της Ανατολίας αναγκάστηκαν να φύγουν από τις πατρίδες τους και να μετοικήσουν στην Ελλάδα.

Παρά τις αδικίες και τις ταλαιπωρίες, οι πρόσφυγες ενσωματώθηκαν, σώθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι από τους διωγμούς των Νεότουρκων και τους δόθηκε η δυνατότητα να κάνουν μια νέα αρχή, μέσα στα ασφαλή σύνορα του Ελληνικού κράτους, το οποίο πλέον είχε εθνική και θρησκευτική ομοιογένεια.

Προερχόμενοι από τόπους με κοσμοπολίτικη κουλτούρα και μακραίωνη παράδοση, οι πρόσφυγες μπόλιασαν τη νέα πατρίδα με τον πολιτισμό τους : τη μουσική, τη γαστρονομία, τη μόδα, την εκπαίδευση, τον αθλητισμό. Με τις αντιλήψεις και τις πολιτισμικές αξίες τους εμπλούτισαν τη μέχρι τότε κλειστή ελληνική κοινωνία.

Σήμερα, 100 χρόνια μετά την Καταστροφή, προχωρούμε στο μέλλον χωρίς να λησμονούμε το παρελθόν. Τα έθνη συνεχίζουν να υπάρχουν και να πορεύονται μόνο όταν συντηρούν την ιστορική μνήμη και διδάσκονται από αυτή.

Γράφει ο Ηλίας Βενέζης στο έργο του «Μικρασία χαίρε» :

«Λοιπόν – λέμε στην απέναντι πλευρά του Αιγαίου – αν ζητάτε να σβήσουμε την ιστορία μας, το συναξάρι και το μαρτυρολόγιό μας, αυτό δεν το μπορούμε. Όμως ξέρουμε να κάνουμε κάτι άλλο τίμιο και βαθύ: μπορούμε να μη μνησικακούμε. Γι’ αυτό, χωρίς να σβήσουμε την ιστορία μας, εμείς τη συναδελφοσύνη των λαών μας θα τη βοηθήσουμε έτσι: θα βάλουμε στο μερίδιό μας όλα όσα υποφέραμε, τόσους αιώνες μίσους, τη λύπη μας και τον ξεριζωμό μας. Και απ’ την άλλη θα βάλουμε την αγάπη μας για την ειρήνη, τη συνείδηση της ανάγκης να μη βρεθούνε πια οι λαοί μας σε πόλεμο και σε εξολοθρεμούς».

Ευχαριστούμε θερμά τον Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου, κ. Ιωάννη Παπασημάκη, που μας τίμησε με την παρουσία του!